Wanneer mensen vastlopen in hun leven, stellen ze zich vaak eerst de volgende vraag: “Wat is er aan de hand?” Burn-out, bore-out, depressie, surménage, spanning, overspanning: de termen en diagnoses vliegen ons tegenwoordig om de oren en dokter Google draagt enkel bij tot meer verwarring.
Een burn-out en depressie worden al te vaak op één hoop gegooid, ook door professionele zorgverleners, om de simpele reden dat de symptomen van beide aandoeningen erg op elkaar lijken. Mensen voelen zich moe, futloos, hebben een gebrek aan energie en slapen slechter. Ze kunnen zich minder goed concentreren, hebben een gevoel van falen en reageren prikkelbaar.
Het hokjesdenken binnen de psychiatrische wereld helpt natuurlijk ook niet. De manier waarop een depressie momenteel wordt omschreven in de DSM-5 zorgt ervoor dat >1000 verschillende uitingsvormen allemaal zouden voldoen aan de diagnose.
Eén van de hoofdkenmerken van een burn-out is een fysieke en emotionele uitputting die iemand ervan weerhoudt om te doen wat hij graag zou willen. Daarnaast worden er gevoelens van persoonlijk, of meer specifiek professioneel, falen ervaren. Tot slot zien we ook dat mensen met een burn-out zich steeds meer gaan onttrekken van het werk en cynisch kunnen worden.
Bij een depressie staat vooral een sombere of neerslachtige stemming op de voorgrond. Depressieve mensen geven ook vaak aan geen plezier of voldoening meer te halen uit hun leven. Deze gemoedstoestand moet minstens gedurende een periode van 2 weken aanwezig zijn om te kunnen spreken van een depressieve episode.
Een burn-out is het eindstadium van een langgerekt proces (lees: verscheidene maanden tot een jaar of zelfs langer) van overspanning. Mensen trachten hun best te blijven doen, maar gaan hierbij systematisch over hun grenzen. Bij een depressie spelen de processen van piekeren en zichzelf terugtrekken uit het leven een belangrijke versterkende rol op een reeds aanwezige negatieve stemming.
Hieronder vind je een overzicht van de kenmerken die een burn-out van een depressie kunnen helpen onderscheiden:
| BURN-OUT | DEPRESSIE |
| Uitputting staat op de voorgrond | Neerslachtige stemming staat op de voorgrond |
| Interesseverlies uit zich vaak in een beperkt levensdomein, meestal het werk | Interesseverlies is veel algemener, over verschillend levensdomeinen |
| Geen zelfmoordgedachten | Zelfmoordgedachten zijn gangbaar |
| Meestal geen veranderingen in gewicht of eetlust | Gewichtstoename of -afname |
| Wel willen maar niet meer kunnen | Niet meer willen |
28/02/2018 – G. Ysebaert
American Psychiatric Association (2013). Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition. V A: Arlington.
Desart, S., Schaufeli, W.B., & De Witte, H. (2017) . Op zoek naar een nieuwe definitie van burn-out. Tijdschrift van het Steunpunt Werk, 1, 86-92.
Taris, T., Houtman, I., & Schaufeli, W. (2013). Burnout: de stand van zaken. Tijdschrift voor arbeidsvraagstukken, (29) 3, 241 – 257.
Groepspraktijk AXI 